Reklamı Geç
YAZARLAR
NEDEN 30 DEĞİL DE 29 EKİM ?
Atilla KÖPRÜLÜOĞLU
28 Ekim 2024 - Pazartesi 14:58

NEDEN
30 DEĞİL DE
29 EKİM ?

Başkan Cumhuriyet rejimini oya sunuyordu. Bütün eller havaya kalktı.
“Oybirliği ile kabul edilmiştir.”
Saat 20.30’du...
Öyle bir alkış patladı ki, şiddetinden pencere 
camları zangırdadı. Kucaklaşanlar, ağlayanlar vardı...
Haber dışarda bekleyen kalabalığa ulaşmıştı... 
Onlar da alkışlamaya ve bağırmaya başladılar;
“Yaşasın Cumhuriyet!”
Namluları istasyon yönüne dönük toplar, Türkiye Cumhuriyeti’nin 
doğumunu duyurdular!

xxxx

Ankara istasyonu bayraklar, defne dalları 
ile süslenmişti... 
Peron tıklım tıklım doluydu.
Başkomutan bekleniyordu!
Makinist; istasyona düdüğünü öttüre öttüre girdi,
Gazi Paşa’nın ineceği kapıyı, yere serilen yol halısına denk getirmeyi başardı.
Bando; ‘’Hoş Gelişler Ola/ Mustafa Kemâl Paşa’’ 
bestesini çalmaya başlamıştı...
Mustafa Kemâl Paşa, sade mareşal üniforması, tığ gibi endamı, 
çok yakışan kalpağı ile vagon kapısının çerçevesi içinde göründü.
41 yaşındaydı!
Sanki bir cephanelik patladı, bir gürültü yükseldi kalabalıktan! 
Alkış ve çığlıklara sevinç gözyaşları karıştı;
‘’Yaşasın Cumhuriyet!’’

xxx

1923 Cumhuriyeti, onu reklam arası gören şeriatçı zihniyete inat; "en büyük" bayramımızdır!
Yurttaş, ülkenin sahibi, özgür, çağdaş bir memleketin insanının "onur duyduğu" bayramdır!
Mustafa Kemâl Atatürk'ün emanetidir!
Devrimleriyle, ilke ve kazanımlarıyla!..
Cumhuriyet; kurtuluş ve kuruluşun;tartışmasız manifestosudur!
Gözbebeğimizdir, en kıymetlimizdir!
Cumhuriyet, ulusumuzun egemenliği
devletin de bağımsızlığıdır!
Kurucusunun ifadesi ile;"Fazilettir!.."
"Cumhuriyet bilhassa kimsesizlerin kimsesidir!"

xxx

Peki Büyük Önder Atatürk,Cumhuriyet'in ilânı için, neden 29 Ekim’i seçti?
Buyrun, işte yanıtı;
İlândan 2 yıl sonra Ekim 1925’te, Fahrettin 
Altay Paşa Atatürk’ün misafiridir.
Zihnini hep meşgul eden bir soru sorar;
"Paşam; benim dikkatimi çekti.
Cumhuriyetimizin ilânının 29 Ekim gecesine denk gelmesi acaba bir tesadüf müdür?
Üç gün evvel, beş gün sonra da olabilirdi.”
Bunun üzerine Atatürk ona şöyle bir cevap verir.
“Fahrettin, mütarekenin ilk günlerini hatırlar mısın? Saray ve hükümet, teslimiyeti kabul etmişti. Hükümet sarayın, saray da itilaf devletlerinin elinin altına girmişti.
Saray bu halden memnundu.
Fakat ben bunu kabul edemezdim.
Buna karşı koymakla bir çıkış yolunu temin ederek, bu mazlum milleti tarih sahnesinden silmek isteyenlere karşı harekete geçmek için kendimi vazifeli saymıştım.
Dünyada tek başımıza idik.
Fakat benim inandığım ideale, benimle beraber olanlar da bağlandılar ve netice hasıl oldu.
Mütareke 30 Ekim 1918’de imzalanmıştı.
Vatan parçalanmış, istilaya uğramıştı.
Peki 30 Ekim 1918’den bizim İzmir’e girdiğimiz tarih olan 9 Eylül 1922’ye kadar kaç yıl geçti?
Dört yıl!
29 Ekim 1923'de Cumhuriyet'i ilân ettik.
İşte 5 yıla sığdırdığımız büyük inkilâp, bizim yaşadığımız şartlara duçar olmuş, hangi milletin tarihinde vardır?
Bu mazlum millet, kendisinin hakkı olan yere ulaşmıştır.
Çektiğimiz acıların, sıkıntıların en büyük mükafatı işte budur.
Bütün Dünya buna şahit olmuştur.
Daha da şahit olacakları vardır."

xxxx

Atatürk devam eder;
"Beni en çok mesut eden hadise, bu mazlum milletin hak ettiği bu yere gelmesidir.
Sen benim 30 Ekim 1918 sonrası çektiğim azabı bilirsin, yanımdaydın.
Mondros 30 Ekim’dir, Cumhuriyet 29 Ekim.
İşte bu da mazlum bir milletin ahıdır.
Sanırım ki o zamanki devletler bunu anlamışlardır.”
Atatürk burada bir an durur, elini masanın üzerine koyar ve;
”Deyiniz ki bu, tarihten silinmek istenen bir milletin öcüdür!”
Fahrettin Altay
'Ama Paşam bundan niye hiç söz etmediniz?' diye sorar.
Atatürk cevap verir “Şahsen övünmek olurdu. Oysa esas övünmek benimle beraber mefkureye inananların, milletin ve ordunun hakkıdır.”

xxxx

Atatürk’ün Cumhuriyet ilânı için 29 Ekim tarihini seçmesinin özel nedeni, bu cümlelerden de net anlaşılıyor.
O; 30 Ekim 1918’de imzalanan “Mondros Mütarekesi” ile her anlamda teslimiyet içine girmiş, kendi tabiri ile esarete uğramış milletinin, kaç yıl bu esaret altındakaldığı sorusuna tam 5 yıl cevap vermek istemedi.
O nedenle 4 yıl 364 gün sonra Cumhuriyeti ilân ederek bir ifadeyi kesinleştirmek istemiştir.
Esaretten 1 gün önce Cumhuriyeti ilan ederek bir anlamda öc almak istemiştir.
'Türk Milleti 5 yıldır esaret altındadır' demek ona zor
geldiğinden 'Türk Milleti 4 yıldır esaret altında kalmıştır' diyebilmek için 30 Ekim’e bir gün kala Cumhuriyet'in ilân edilmesini istemiştir.
Mustafa Kemal Atatürk, mağrur ve galip olarak, Batılı devletlere 'Ben 30 Ekim’i tanımıyorum...
Sizden bir gün öndeyim. Siz 29 Ekim’i tanıyacaksınız.' demiştir!.."
(İbrahim Yaprakçı Ezber Bozan Tarih Grubu)

xxxx

1923 Cumhuriyeti Bayramı
hep kutlanacaktır.
Yaşasın Türkiye!
Yaşasın Cumhuriyet!..
Unutursak seni kalbimiz kurusun Mustafa Kemâl Atatürk'ümüz!
Ve Kemâl'in Yiğit Askerleri. Nice 101 Yıllara!..
Var gücümüzle sahip çıkacağız Cumhuriyetimiz’e!

Adınız
Yorumunuz
Hiç yorum yapılmamış.

Diğer Yazıları

ALBERT EINSTEIN
"GÜNEŞ TOPLA BENİM İÇİN"…
İSTİKLAL MARŞIMIZ 104 YAŞINDA...
Bir Onur ve Dik Duruş Simgesi Sanatçı; EDİP AKBAYRAM
O Bir Diva'ydı, Benzemezdi Kimse Ona...
İyi ki Bu Dünya'dan Geçtin AYŞEN GRUDA
NÂZIM HİKMET, 13 YIL HAPİSLİKTEN ÇIKINCA İLK NE YAPTI?
METİN OL!
Atatürk'ü Ağlatan Devrimci Bakan; MUSTAFA NECATİ 
MEHMET AKİF ERSOY
Türkiye'nin Sevimli Gülücüğü'ydü A D İ L E N A Ş İ T
"ADRESİ ŞİİR ŞAİR" REFİK DURBAŞ...
"ÇEK LOKOMOTİFİ" ZATOPEK
Bir Efsane Tiyatro Ustası; NEJAT UYGUR
İLELEBET ATATÜRK
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
"BAY SAMANYOLU"; B E R K A N T
TÜRKÜDÜR; TÜRKİYE'DİR O. RUHİ SU'LAR ÖLMEZ!..
10 EYLÜL 1922, "GAZİ BAŞKOMUTAN" MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR’DE...
TARİHİMİZİN ONUR GÜNÜ; 30 AĞUSTOS
Onun sesini hiç unutmadık; MESUT MERTCAN
TEVFİK FİKRET...
UNUTAMAM, UNUTAMAYIZ SENİ SANCAR BABA...
HADİ KALK AYAĞA OKAN BABA...
SUNAY AKIN
İ L H A N İ R E M...
Bir HARUN KOLÇAK vardı...
İYİ Kİ DOĞDUN COMMANDANTE...
BİR TİYATRO OYUNU “TARİH” YAZDI, BİZ DE “TANIK” OLDUK
Ölümsüz Söz Büyücüsü Şair; EDİP CANSEVER
MAHSA AMİNİ’NİN AHI...
BİR GEMİ YANAŞTI SAMSUN'A...
ALBERT EINSTEIN
EROL GÜNAYDIN 91 YAŞINDA...
NAM-I DİĞER "LAZ ERCAN"
"Adını Yazmışlar Gökyüzüne" K A Y A H AN
YİRMİ BİRİNCİ YÜZYIL İÇİN TÜRKİYE'NİN FABRİKA AYARLARI
TİYATRO DEVİ GENCO ERKAL 86 YAŞINDA...
YANDIĞIN ATEŞ YOLUNA IŞIK OLUR
ACILARIN KADINI; MUHTEREM NUR
"KELEPÇELİ YAZILAR"IN "SAMİM LÜTFÜ"SÜ; ALİ SİRMEN...
BU DÜNYADAN BİR "ÇİÇEK ARİF" GEÇTİ...
NÂZIM'IN YOL ARKADAŞI VÂLÂ NÛREDDİN
"MUSA'DAN BERİ"
HASAN ALİ YÜCEL
TÜRK ŞİİRİNİN KİLOMETRE TAŞI; HASAN HÜSEYİN KORKMAZGİL
SABAHATTİN ALİ 117 YAŞINDA
ÜLKÜ TAMER 87 YAŞINDA...
SADECE TİYATRODAN İBARETTİ GAZANFER ÖZCAN
İYİ Kİ YAŞADI İYİ Kİ YAZDI FÜRUZAN...
"BÜLENT ZEREN OLMAK"
6 ŞUBAT’TAN YADİGAR KALAN…
GÜLE GÜLE MARİO LEVİ
PTT KARGO DA MI KİTAP DÜŞMANI?
İyi ki Bu Dünya'dan Geçtin AYŞEN GRUDA
Cumhuriyet Kadınının Tiyatrodaki Yüzü; BEDİA MUVAHHİT
Atatürk'le görüşen hayattaki tek kişiydi HANRİ BENAZUS
FENERBAHÇE'NİN ŞİİRİ: ORDİNARYÜS LEFTER
ANIT OYUNCU AYLA ALGAN
İYİ Kİ DOĞDUN BARIŞ MANÇO
MİLLİ ŞAİRİMİZ:  MEHMET AKİF ERSOY
PORTAKAL ÇİÇEĞİ KADINLAR
TARIK AKAN 74 YAŞINDA...
SURİYE’DE BİR TÜRK BASKETBOLCU
"SEN MUTLULUĞUN RESMİNİ YAPABİLİR MİSİN ABİDİN?"
"ADRESİ ŞİİR ŞAİR" REFİK DURBAŞ...
MERHABA ENVER GÖKÇE MERHABA...
ANDIKÇA ÖMÜR KAZANAN ŞAİR: ORHAN VELİ KANIK
EŞŞİZ DEVRİMCİ A T A T Ü R K! HATIRAN YETER...
''BİZDİ, BİZİMDİ, BİZDENDİ" TİMUR SELÇUK 
YAŞASIN CUMHURİYET
KEMALİZME ADANMIŞ BİR ÖMÜR: AHMET TANER KIŞLALI
İŞTE ÇETİN ALTAN
"ONUNCU KÖY" ÜÇ YILDIR BEKİR COŞKUN'SUZ...
A R A   G Ü L E R
"SANATIN BİR ERİ" EROL GÜNAYDIN
Onu çok özledik; LEVENT KIRCA
''ATTİLÂ İLHAN'IN ŞİFRELERİ''
OĞUZ ARDA; HEP 9 YAŞINDA...
TUNCEL KURTİZ
N E Ş E T E R T A Ş
ZEKİ MÜREN'İN SON VEDASI...
"YİĞİDİM ASLANIM BURDA YATIYOR" ve "KARADUT"....
TARIK AKAN'SIZ 7 YIL...
ORHAN KEMAL 109 YAŞINDA...
Türk Futbolunun Efsanesi Galatasaray'in En İyisi; M E T İ N O K T A Y
10 Eylül 1922... GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR'DE...
DR.ONUR ŞENLİ 'NİN ARDINDAN HEP ÖKSÜZ "AGORA MEYHANESİ"
MİLLİ DİRENİŞİN SİMGE TARİHİ; 30 AĞUSTOS
"BÜYÜK ZAFER''E GİDEN YOLDA KESKİN VİRAJ; 26 AĞUSTOS
Bizim futbolumuz Devrimcisi METİN KURT
"ÖNCÜ ŞAİR" TURGUT UYAR
Bugün Günlerden SANCAR BABA
"ŞİİR İNSAN" CAN YÜCEL
GUINNESS REKORLAR KİTABI’NDAKİ SENARİST: SAFA ÖNAL
KARİKATÜRÜN HUYSUZ İHTİYARI, MİZAHIN ABİSİ; OĞUZ ARAL...
"GAZETECİLİK, GAZETECİLERE BIRAKILMALI”
Erken gittin BAHA BODUROĞLU erken...
YENİFOÇA’DA “SUSUZ YAZ”
Bilginin Dev Çınarı; BİLGE UMAR...
Güle Güle KAPTAN,
Güle Güle ÖZKAN UĞUR...
“Çağımızın Nasrettin Hocası”  AZİZ NESİN...
Bugün 2 Temmuz... CAN EVİMİZ CAYIR CAYIR...
KAZIM KOYUNCU
Bir Tiyatro Devi; ENİS FOSFOROĞLU
ROSENBERGLER DAVASI VE "BİR ÇİFT GÜVERCİN HAVALANSA" 
ÖZDEMİR ASAF... 100 YAŞINDA...
DÜN “DÜNYA ÇEVRE GÜNÜYDÜ”
DOKTOR CEYHUN…
DOĞUM GÜNÜMÜZ 19 MAYIS
Bir Çağdaş Öykücülük Ustası; SAİT FAİK
EY DENİZ !..
BARIŞLAR'IN OLAY KİTABI; "SS"
GÜNEŞ TOPLA BENİM İÇİN…
KOMÜNİST OSMAN
SADIK OLAN DOSTUN YÜZÜYLE: AŞIK VEYSEL..
ERHAN ÖNAL...
14 MART VE TIBBİYELİ HİKMET
BİR ÖMÜR TEK BAŞINA
ÜNİFORMALI UTANMAZLIK VE ERDEM!..
HATAYSPOR'UN GANALI FUTBOLCUSU ATSU'NUN TRAJİK VEDASI
NEREDESİN SEN?
AYFER KAPTAN 79 YAŞINDA...
İMZASIZ SANATKAR; ÖĞRETMENLER…
TİYATRONUN ŞAHANE KADINI; YILDIZ KENTER
BÖYLE BİR MÜJDE GÖRÜLMEMİŞTİR; “EFENDİLER! YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ.”
RADYO , TV VE GÜZEL TÜRKÇE EFSANESİ: H A L İ T K I V A N Ç
“ATATÜRKÇÜLER TÜKENMEZ!”
VİCDANIN SESİ ONURLU KALEM: BEKİR COŞKUN...
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
"Sessizlerin Sesi Sosyalist Solist"; MERCEDES SOSA
İYİ Kİ BU DÜNYADAN GEÇTİ TUNCEL KURTİZ
Bir 68'li Portresi; OKAN YÜKSEL
"İZMİR İÇİN NE YAZARSAM, SANA ADIYORUM"
30 AĞUSTOS 1922
HER KALP KENDİ MUCİZESİNİ BEKLER
İmbatla Yüreğimize Dolan Nefes; TARIK DURSUN K.
DOSTTAN GELEN SELÂM; FİKRET OTYAM
NİCE 76 YAŞLARA CAHİT BABA...
“IŞIK VE SEVGİYLE” İLHAN İREM...
MİZAHIN "KÜÇÜK DEV ADAMI": AZİZ NESİN
E R K İ N K O R A Y 81 YAŞINDA...
YAŞAR NURİ HOCA...
GAZETECİ
Edebiyatın Kaptanı ATTİLÂ İLHAN'ın Doğum Günü...
BATSIN ALEVİ DÜŞMANLIĞINIZ!
“NİÇİN ÖLDÜN NÂZIM?”
KARİKATÜRÜN DAHİSİ BEDRİ KORAMAN...
KAİNAT IŞIĞI KARANLIĞI YENECEK...
19 MAYIS, DOĞUM GÜNÜMÜZ..
"BANDIRMA"YLA KURTULUŞA DOĞRU...
"BEN HASAN TAHSİN !"
AMA KİTAP KIRMIZIYDI, ÜSTELİK ADI DA "SINIF"TI...