KARİKATÜRİSTLER İZMİRLİLER İÇİN ÇİZECEK
BORNOVA'NIN YENİ BAŞKANI 'ÖNCE ASFALT' DEDİ
TİRE'DE 11 MÜDÜRLÜĞE YENİ ATAMA
İZBAN'dan seçim günü 14 ek sefer
İZMİR'DE KATLİAM
Yazı Detayı
|
|||
 |
FENERBAHÇE'NİN ŞİİRİ: ORDİNARYÜS LEFTER | ||
| Atilla KÖPRÜLÜOĞLU | |||
| atkoprulu@gmail.com | |||
FENERBAHÇE'NİN
ŞİİRİ: ORDİNARYÜS LEFTER
Futbolumuzun “Ordinaryüsü”ydü Lefter…
Takım arkadaşı Manol Taylan tarafından, ‘Ordinaryüs’ lâkabı takılmıştı.
1951’de yurt dışına çıkan ilk futbolcuydu.
İtalyan ekibi Fiorentina'ya transfer olmuştu.
Fiorentina’da top koştururken bir maçtan sonra ünlü futbol yorumcusu sayılı Pozzo,
Tutto Sport’ta şöyle yazdıydı Lefter'i:
“Türk Lefter öyle bir dripling şeytanıdır ki, onu avucumun içine alsam, orada bile rakibine çalım atar.”
****
Centilmenliği, tevazusuyla ile hafızalara kazınmıştı.
Lefteris'tir asıl adı.
Rumca’da “Özgür” demektir!
Gelmiş geçmiş en iyi futbolcuların başındadır!
"Kadife ayaklı 10 numaradır" o!..
Her takımın taraftarı onu çok sevmiş, özel seyircisi olmuştur!
17 yıl sarı-laciverti kuşanmış, 615 maça çıkmış 423 de
gol atmış; Ay-Yıldız’da da 50 maç oynamış,
22 kez rakip fileleri havalandırmıştır.
Fransa ve İtalya’da ülkemizi temsil etmiş,
“Türko… Türko” tribünleri
ayağa kaldırmıştır.
“Tribünler inledi binlerce kere/ Ver Lefter’e/
Yaz Deftere/ Bitti Kalem Doldu Defter” tekerlemesini
dillere yerleştirmiş,
“Ben Fenerbahçe formasını sırtımda değil başımda taşıdım” demiştir.
Yunanistan’a karşı oynadığı maçlarda, gol atmış çok küfür yemişti!
Sonra da “Irkıma karşı ulusumu temsil ettiğim
Yunanistan maçlarında çok heyecanlandım” sözünü etmiş topçudur!
****
6-7 Eylül 1955’tir tarih...
Selânik’te “Atatürk’ün evi
bombalandı’’ diye provokasyon yapılır .
İçinde gazeteciler, siyasetçiler ve ajanlar vardır.
Bir anda nereden geldiği belirsiz insanlar
ellerinde balta, bıçak, kazmalarla İstanbul'da azınlıklara
ait işyeri, ev, kilise, mezarlıklara saldırır.
Yağma başlar!
60 Rum kadını tecavüze uğrar.
Ölenler vardır!
Polis -nedense- güruhu seyretmektedir (!)
Fenerbahçeli Lefter de Büyükada’da yaşamaktadır.
Evi basılır, taşlanır! Çapulcular
“Vurun şu gâvura’’ diye bağırmaktadır!
Lefter sabaha dek elde silâh kapıda bekler!
Hadiseyi duyan Fenerbahçeliler
hemen motorlara binip Ada’ya koştururlar,
korumaya alırlar Lefter’i..
“Sana bunu kim yaptıysa söyle,
haddini bildirelim’’ diye isim isterler.
Hepsini isim isim tanıdığı hâlde
kimseyi ihbar etmez Lefter!
Şikâyetçi de olmaz! Fenerbahçelinin, diğer futbol
gönüldaşlarının verdiği destek güç vermiştir!
Günlerce, aylarca, yıllarca için için ağlar,
gözyaşlarınını saklar!
Yıllar sonra sözleridir:
“15 gün önce gol attığımda omuzlardaydım.
O gün ise kayalar ve boya tenekeleri ile karşılaştım.
En kötüsü harçlık verdiğim çocuklar evime saldırdı.
Kızlarım küçüktü, onları öldürmeye kalktılar
(…)
Çok sordular kim yaptı diye, ama o gün de
söylemedim, bugün de söylemeyeceğim!’’
Küsmemiştir!
İki kızını iki Türkle evlendirmiştir!
Birgün Büyükada Polis Karakolu’nda dayak bile yemiştir (!)
“Senin gibileri denize dökeriz” hakaretiyle!..
****
"Türk Basının Homeros"u
Spor Yazarı İslam Çupi şöyle anlatır Lefter’i:
‘’Kadıköy İskelesi’nden indikten sonra o
tüm zamanların en büyük futbolcusu Lefter’in
adadan gelişini beklemek, onunla
yürümek; hangi futbol hazzı ile değişilebilirdi.”
****
Futbolumuzun Sinyor'u Can Bartu;
“Tek başına bir takımdı.
İyi oynadığı zaman hiçbir rakip onu durduramazdı. Topu istediği yere atardı. Frikikleri, penaltıları engellenemezdi.
Rakiple dalga geçerdi.
Türkiye’nin gelmiş geçmiş en büyük futbolcusu hiç tereddütsüz Lefter’dir.”
****
Bir anı;
"Yıl 1952. Avrupa Kupası maçlarından birinde F.C. Nice ile Yugoslavya’nın Kızılyıldız takımı karşılaşıyor.
Kızılyıldız’ın kalesinde 1950’li yılların efsane kalecisi Beara var.
Nice forması giyen Lefter müthiş bir vole ile takımına bir gol kazandırıyor.
Ve hiç olmadık bir şey oluyor.
Beara, Lefter’e doğru koşmaya başlıyor, Lefter şaşkın, biraz da korku içinde bekliyor;
Beara, Lefter’in yanına gelip onu kucaklıyor,
on binlerce seyircinin alkışları arasında alnından öpüyor.
Böyle bir övgü dünyada kaç golcüye nasip olmuştur?"
****
Bir anekdot...
Halatlar çözülmüş, vapur Büyükada İskelesi'nden ayrılmaktadır.
Nefese nefese kalan yüzü aşina yolcu yetişememiştir.
O da ne!..
Vapur tekrar iskeleye yanaşmakta! Kaptan köşkünden ses;
"Lefter Abi seni almadan gider miyim?"
****
Şair Ressam Bedri Rahmi Eyüboğlu onu şu dizeleriyle anlatır;
"İstanbul deyince aklıma
Stadyum gelir
Kanımın karıştığını duyarım ılık ılık
Memleketimin insanlarına
Daha fazla sokulmak isterim yanlarına
Ben de bağırırım birlikte
Avazım çıktığı kadar
Göğsümü gere gere
Ver Lefter'e yaz deftere…
Cemal Süreya da onun için şu satırları kaleme almıştır:
“Lefter yalnızlığın büyük serüveninden dönen Ulysseus. Evde kimseyi bulamadı. Attığı golleri bir de İstanbul surlarının burçları arasından geçirirdi. Metin Oktay jimnastikçi, Lefter sanatçı. Metin’den destan, Lefter’den roman.”
****
Yunanistan’ın en yüksek tirajlı gazetesi Ta Nea'de ölümünün ardından çıkan yorumu alıntılayalım:
"Rum doğdu ama Türk olarak yüceldi.
Sadece Türkiye’nin değil dünyanın en büyük futbolcularından biriydi. Hayatının belki de en zor maçını Yunanistan’a karşı oynadı ve kazandı.
Yunanlı taraftarlar, gol attı diye ona portakal fırlattı.
O ise yıllar sonra o maçı 'Herhalde bizi aç sanıp portakal verdiler' diye hoşgörüyle karşıladı. Yunanlılar için 'hain'di Lefter, Türkler de onun Rum olduğunu hiç unutmadılar...
Günahı ne idi?"
****
Tanıl Bora, aramızdan ayrıldıktan sonra Radikal'de -bana göre-
en mükemmel yazıyı yazmıştı;
"Bizim kuşaktan mesela Metin Oktay’ı hayâl meyâl hatırlayanlar var ama Lefter’i ancak babalarımızın ağabeylerimizin anlattıklarından biliyoruz. Ya da mesela, Memet Fuat’ın ‘Tribünden Palavra Anılar’ından:
‘Lefter’in çalımladığı diyelim dördüncü oyuncu çoğu zaman ilk çalımladığı olurdu.
Gol aramıyormuş gibi oynardı Lefter, gol yollarını açmak, gol pası vermekti sanki görevi, ama takımının çok güç durumlardan onun golleriyle kurtulduğu görülürdü.’
Televizyon çağı öncesinin yıldızı. Siyah beyaz flu filmlerden kazınıp çıkartılacak enstantaneleri bile ender (1954 Dünya Kupası mesela).
Efsane kelimesinin henüz kampanyaya düşmediği zamanlardan, sahici bir efsane.
Fenerbahçe formasıyla 15 sezonda 615 maç oynamış, 423 gol atmış. Eski çağlarda bile az rastlanır bir forma sadakati ve devamlılık (Beşiktaş’ın ve Galatasaray’ın simge isimlerinden Hakkı Yeten 439, Metin Oktay 324 maç oynamışlar takımları için, oradan pay biçin).
Futbolunu değil ama nasıl sevildiğini gördük.
O da gördü bunu herhalde; en azından yaşarken heykelinin dikildiğini gördü.
Kadıköy’den Fenerbahçe stadına gelirken kavşakta, Kuşdili parkının kıyısında dikili heykel.
Ağaçlar altında, Kurbağalıdere’yi, denizi görüyor.
Futbola başladığı Taksim kulübünde de 90 maçta 75 gol atmış.
Taksimspor, büyük ölçüde Ermeni cemaatine dayanan bir kulüptü.
Zaten bence Lefter, Lefter Küçükandonyadis İstanbullu Rumların, genel olarak gayrımüslimlerin ‘yerli yabancı’ değil de ‘makbul vatandaş’tan sayıldığı geçici bir anın tek kare fotoğrafı, aynı zamanda.
‘Başka Tanrının Çocukları’ndandı"...
****
Sarı’nın Lacivert’e, Kırmızı’nın Beyaz’a
dokunduğu her yerde
Lefter vardır !
Babası Rum annesi Ermeni müzisyen Fedon’un(Kalyoncu)
yazdığı şarkıdan sözlerle bitirelim yazıyı:
“Dostluk, sevgi ve gözyaşı,
Seni bana getirdi,
Elimdeki zeytin dalı,
Ege’yi birleştirdi,
Geia sou ile Merhaba,
Buzuki ile bağlama,
Kardeşlik şarkıları hep bir arada,
Haydi be Lefteri haydi be..."
12 yıl olmuş -bugün- geride sevdalar bırakarak aramızdan ayrılışı Ordinaryüs'ün...
Futbolla ilgilenmeyenlerin bile adını hemen bildiği efsanedir o!
|
|||
| Etiketler: FENERBAHÇE'NİN, , ŞİİRİ:, ORDİNARYÜS, LEFTER, | |||
Yorumlar
|
Yazarın Diğer Yazıları
25 Nisan 2024
EROL GÜNAYDIN 91 YAŞINDA...
3 Okunma.
20 Nisan 2024
NAM-I DİĞER "LAZ ERCAN"
4 Okunma.
16 Nisan 2024
"Adını Yazmışlar Gökyüzüne" K A Y A H AN
2 Okunma.
30 Mart 2024
YİRMİ BİRİNCİ YÜZYIL İÇİN TÜRKİYE'NİN FABRİKA AYARLARI
5 Okunma.
29 Mart 2024
TİYATRO DEVİ GENCO ERKAL 86 YAŞINDA...
2 Okunma.
25 Mart 2024
YANDIĞIN ATEŞ YOLUNA IŞIK OLUR
3 Okunma.
20 Mart 2024
ACILARIN KADINI; MUHTEREM NUR
3 Okunma.
20 Mart 2024
"KELEPÇELİ YAZILAR"IN "SAMİM LÜTFÜ"SÜ; ALİ SİRMEN...
6 Okunma.
17 Mart 2024
BU DÜNYADAN BİR "ÇİÇEK ARİF" GEÇTİ...
4 Okunma.
10 Mart 2024
NÂZIM'IN YOL ARKADAŞI VÂLÂ NÛREDDİN
6 Okunma.
02 Mart 2024
"MUSA'DAN BERİ"
7 Okunma.
28 Şubat 2024
HASAN ALİ YÜCEL
6 Okunma.
27 Şubat 2024
TÜRK ŞİİRİNİN KİLOMETRE TAŞI; HASAN HÜSEYİN KORKMAZGİL
6 Okunma.
25 Şubat 2024
SABAHATTİN ALİ 117 YAŞINDA
6 Okunma.
22 Şubat 2024
ÜLKÜ TAMER 87 YAŞINDA...
7 Okunma.
18 Şubat 2024
SADECE TİYATRODAN İBARETTİ GAZANFER ÖZCAN
6 Okunma.
15 Şubat 2024
İYİ Kİ YAŞADI İYİ Kİ YAZDI FÜRUZAN...
6 Okunma.
10 Şubat 2024
"BÜLENT ZEREN OLMAK"
9 Okunma.
06 Şubat 2024
6 ŞUBAT’TAN YADİGAR KALAN…
7 Okunma.
01 Şubat 2024
GÜLE GÜLE MARİO LEVİ
9 Okunma.
27 Ocak 2024
PTT KARGO DA MI KİTAP DÜŞMANI?
8 Okunma.
24 Ocak 2024
İyi ki Bu Dünya'dan Geçtin AYŞEN GRUDA
7 Okunma.
20 Ocak 2024
Cumhuriyet Kadınının Tiyatrodaki Yüzü; BEDİA MUVAHHİT
8 Okunma.
16 Ocak 2024
Atatürk'le görüşen hayattaki tek kişiydi HANRİ BENAZUS
11 Okunma.
10 Ocak 2024
ANIT OYUNCU AYLA ALGAN
9 Okunma.
02 Ocak 2024
İYİ Kİ DOĞDUN BARIŞ MANÇO
7 Okunma.
27 Aralık 2023
MİLLİ ŞAİRİMİZ: MEHMET AKİF ERSOY
6 Okunma.
19 Aralık 2023
PORTAKAL ÇİÇEĞİ KADINLAR
11 Okunma.
13 Aralık 2023
TARIK AKAN 74 YAŞINDA...
6 Okunma.
11 Aralık 2023
SURİYE’DE BİR TÜRK BASKETBOLCU
8 Okunma.
07 Aralık 2023
"SEN MUTLULUĞUN RESMİNİ YAPABİLİR MİSİN ABİDİN?"
13 Okunma.
30 Kasım 2023
"ADRESİ ŞİİR ŞAİR" REFİK DURBAŞ...
13 Okunma.
20 Kasım 2023
MERHABA ENVER GÖKÇE MERHABA...
8 Okunma.
14 Kasım 2023
ANDIKÇA ÖMÜR KAZANAN ŞAİR: ORHAN VELİ KANIK
11 Okunma.
10 Kasım 2023
EŞŞİZ DEVRİMCİ A T A T Ü R K! HATIRAN YETER...
10 Okunma.
06 Kasım 2023
''BİZDİ, BİZİMDİ, BİZDENDİ" TİMUR SELÇUK
8 Okunma.
29 Ekim 2023
YAŞASIN CUMHURİYET
6 Okunma.
25 Ekim 2023
KEMALİZME ADANMIŞ BİR ÖMÜR: AHMET TANER KIŞLALI
8 Okunma.
23 Ekim 2023
İŞTE ÇETİN ALTAN
8 Okunma.
18 Ekim 2023
"ONUNCU KÖY" ÜÇ YILDIR BEKİR COŞKUN'SUZ...
11 Okunma.
17 Ekim 2023
A R A G Ü L E R
9 Okunma.
16 Ekim 2023
"SANATIN BİR ERİ" EROL GÜNAYDIN
14 Okunma.
12 Ekim 2023
Onu çok özledik; LEVENT KIRCA
9 Okunma.
10 Ekim 2023
''ATTİLÂ İLHAN'IN ŞİFRELERİ''
11 Okunma.
02 Ekim 2023
OĞUZ ARDA; HEP 9 YAŞINDA...
13 Okunma.
28 Eylül 2023
TUNCEL KURTİZ
10 Okunma.
26 Eylül 2023
N E Ş E T E R T A Ş
11 Okunma.
25 Eylül 2023
ZEKİ MÜREN'İN SON VEDASI...
13 Okunma.
21 Eylül 2023
"YİĞİDİM ASLANIM BURDA YATIYOR" ve "KARADUT"....
11 Okunma.
18 Eylül 2023
TARIK AKAN'SIZ 7 YIL...
11 Okunma.
15 Eylül 2023
ORHAN KEMAL 109 YAŞINDA...
11 Okunma.
13 Eylül 2023
Türk Futbolunun Efsanesi Galatasaray'in En İyisi; M E T İ N O K T A Y
10 Okunma.
11 Eylül 2023
10 Eylül 1922... GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR'DE...
8 Okunma.
08 Eylül 2023
DR.ONUR ŞENLİ 'NİN ARDINDAN HEP ÖKSÜZ "AGORA MEYHANESİ"
7 Okunma.
30 Ağustos 2023
MİLLİ DİRENİŞİN SİMGE TARİHİ; 30 AĞUSTOS
10 Okunma.
28 Ağustos 2023
"BÜYÜK ZAFER''E GİDEN YOLDA KESKİN VİRAJ; 26 AĞUSTOS
9 Okunma.
24 Ağustos 2023
Bizim futbolumuz Devrimcisi METİN KURT
9 Okunma.
22 Ağustos 2023
"ÖNCÜ ŞAİR" TURGUT UYAR
10 Okunma.
15 Ağustos 2023
Bugün Günlerden SANCAR BABA
14 Okunma.
14 Ağustos 2023
"ŞİİR İNSAN" CAN YÜCEL
11 Okunma.
03 Ağustos 2023
GUINNESS REKORLAR KİTABI’NDAKİ SENARİST: SAFA ÖNAL
8 Okunma.
26 Temmuz 2023
KARİKATÜRÜN HUYSUZ İHTİYARI, MİZAHIN ABİSİ; OĞUZ ARAL...
16 Okunma.
25 Temmuz 2023
"GAZETECİLİK, GAZETECİLERE BIRAKILMALI”
10 Okunma.
24 Temmuz 2023
Erken gittin BAHA BODUROĞLU erken...
14 Okunma.
18 Temmuz 2023
YENİFOÇA’DA “SUSUZ YAZ”
8 Okunma.
17 Temmuz 2023
Bilginin Dev Çınarı; BİLGE UMAR...
8 Okunma.
14 Temmuz 2023
Güle Güle KAPTAN,
10 Okunma.
12 Temmuz 2023
Güle Güle ÖZKAN UĞUR...
11 Okunma.
06 Temmuz 2023
“Çağımızın Nasrettin Hocası” AZİZ NESİN...
9 Okunma.
02 Temmuz 2023
Bugün 2 Temmuz... CAN EVİMİZ CAYIR CAYIR...
10 Okunma.
26 Haziran 2023
KAZIM KOYUNCU
10 Okunma.
22 Haziran 2023
Bir Tiyatro Devi; ENİS FOSFOROĞLU
12 Okunma.
19 Haziran 2023
ROSENBERGLER DAVASI VE "BİR ÇİFT GÜVERCİN HAVALANSA"
8 Okunma.
12 Haziran 2023
ÖZDEMİR ASAF... 100 YAŞINDA...
27 Okunma.
06 Haziran 2023
DÜN “DÜNYA ÇEVRE GÜNÜYDÜ”
12 Okunma.
21 Mayıs 2023
DOKTOR CEYHUN…
34 Okunma.
19 Mayıs 2023
DOĞUM GÜNÜMÜZ 19 MAYIS
16 Okunma.
12 Mayıs 2023
Bir Çağdaş Öykücülük Ustası; SAİT FAİK
12 Okunma.
06 Mayıs 2023
EY DENİZ !..
13 Okunma.
13 Nisan 2023
BARIŞLAR'IN OLAY KİTABI; "SS"
11 Okunma.
03 Nisan 2023
GÜNEŞ TOPLA BENİM İÇİN…
13 Okunma.
29 Mart 2023
KOMÜNİST OSMAN
8 Okunma.
21 Mart 2023
SADIK OLAN DOSTUN YÜZÜYLE: AŞIK VEYSEL..
15 Okunma.
16 Mart 2023
ERHAN ÖNAL...
14 Okunma.
14 Mart 2023
14 MART VE TIBBİYELİ HİKMET
21 Okunma.
13 Mart 2023
BİR ÖMÜR TEK BAŞINA
13 Okunma.
07 Mart 2023
ÜNİFORMALI UTANMAZLIK VE ERDEM!..
17 Okunma.
21 Şubat 2023
HATAYSPOR'UN GANALI FUTBOLCUSU ATSU'NUN TRAJİK VEDASI
17 Okunma.
20 Şubat 2023
NEREDESİN SEN?
10 Okunma.
17 Şubat 2023
AYFER KAPTAN 79 YAŞINDA...
10 Okunma.
24 Kasım 2022
İMZASIZ SANATKAR; ÖĞRETMENLER…
10 Okunma.
17 Kasım 2022
TİYATRONUN ŞAHANE KADINI; YILDIZ KENTER
17 Okunma.
28 Ekim 2022
BÖYLE BİR MÜJDE GÖRÜLMEMİŞTİR; “EFENDİLER! YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ.”
14 Okunma.
26 Ekim 2022
RADYO , TV VE GÜZEL TÜRKÇE EFSANESİ: H A L İ T K I V A N Ç
9 Okunma.
21 Ekim 2022
“ATATÜRKÇÜLER TÜKENMEZ!”
14 Okunma.
19 Ekim 2022
VİCDANIN SESİ ONURLU KALEM: BEKİR COŞKUN...
20 Okunma.
13 Ekim 2022
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
9 Okunma.
04 Ekim 2022
"Sessizlerin Sesi Sosyalist Solist"; MERCEDES SOSA
9 Okunma.
27 Eylül 2022
İYİ Kİ BU DÜNYADAN GEÇTİ TUNCEL KURTİZ
19 Okunma.
19 Eylül 2022
Bir 68'li Portresi; OKAN YÜKSEL
76 Okunma.
18 Eylül 2022
"İZMİR İÇİN NE YAZARSAM, SANA ADIYORUM"
16 Okunma.
30 Ağustos 2022
30 AĞUSTOS 1922
11 Okunma.
22 Ağustos 2022
HER KALP KENDİ MUCİZESİNİ BEKLER
14 Okunma.
11 Ağustos 2022
İmbatla Yüreğimize Dolan Nefes; TARIK DURSUN K.
21 Okunma.
10 Ağustos 2022
DOSTTAN GELEN SELÂM; FİKRET OTYAM
12 Okunma.
03 Ağustos 2022
NİCE 76 YAŞLARA CAHİT BABA...
93 Okunma.
01 Ağustos 2022
“IŞIK VE SEVGİYLE” İLHAN İREM...
9 Okunma.
06 Temmuz 2022
MİZAHIN "KÜÇÜK DEV ADAMI": AZİZ NESİN
13 Okunma.
26 Haziran 2022
E R K İ N K O R A Y 81 YAŞINDA...
11 Okunma.
22 Haziran 2022
YAŞAR NURİ HOCA...
18 Okunma.
21 Haziran 2022
GAZETECİ
11 Okunma.
16 Haziran 2022
Edebiyatın Kaptanı ATTİLÂ İLHAN'ın Doğum Günü...
11 Okunma.
12 Haziran 2022
BATSIN ALEVİ DÜŞMANLIĞINIZ!
12 Okunma.
03 Haziran 2022
“NİÇİN ÖLDÜN NÂZIM?”
19 Okunma.
30 Mayıs 2022
KARİKATÜRÜN DAHİSİ BEDRİ KORAMAN...
33 Okunma.
29 Mayıs 2022
KAİNAT IŞIĞI KARANLIĞI YENECEK...
18 Okunma.
19 Mayıs 2022
19 MAYIS, DOĞUM GÜNÜMÜZ..
23 Okunma.
16 Mayıs 2022
"BANDIRMA"YLA KURTULUŞA DOĞRU...
23 Okunma.
15 Mayıs 2022
"BEN HASAN TAHSİN !"
28 Okunma.
07 Mayıs 2022
AMA KİTAP KIRMIZIYDI, ÜSTELİK ADI DA "SINIF"TI...
20 Okunma.