GAZİEMİR'DE FIRINLARA SIKI DENETİM
KARŞIYAKALI ANNELERE DESTEK PROGRAMI
İZMİR TİYATROLARI BULUŞMASI BAŞLIYOR
TİRE TREN GARI SİL BAŞTAN
KPSS SONUÇLARI AÇIKLANDI
Yazı Detayı
|
||
 |
"YİĞİDİM ASLANIM BURDA YATIYOR" ve "KARADUT".... | |
| Atilla KÖPRÜLÜOĞLU | ||
| atkoprulu@gmail.com | ||
"YİĞİDİM ASLANIM
BURDA YATIYOR"
ve
"KARADUT"....
Kimi eskidiği için yaşar,
Kimi yaşadıkça eskir,
Ne tohumda keramet
Ne toprakta
Ne başakta
Marifet yaşamakta.
(Bedros)
"Mavi Gözlü Dev"
Nazım Hikmet,
Çankırı Cezaevi'nden
1940 Aralık 'ında
Bursa'ya nakil olmuştur.
Buradaki mahkumluğu şiir üretkenliğini artırmış, yaşamında önemli izler bırakmıştır.
Destansı şiiri "Memleketimden İnsan Manzaraları", "Rubailer", "Sabahat", "Ferhad ile Şirin" gibi oyunlarını Bursa'da yazar.
"Tosca", "Cavelleria Rusticana" gibi operaları Türkçe'ye çevirmiştir.
1950 Temmuz'una kadar mahpus Nâzım,
Bursa Cezaevi'ndeki yıllarını
"Yatar Bursa Kalesi'nde" şiirinde şöyle anlatır:
"Sevdalınız komünisttir,
on yıldan beri hapistir,
yatar Bursa kalesinde.
Hapis ammâ, zincirini kırmış yatar,
en âlâ mertebeye ermiş yatar,
yatar Bursa kalesinde.
Memleket toprağındadır kökü,
Bedreddin gibi taşır yükü,
yatar Bursa kalesinde.
Yüreği delinip batmadan,
şarkısı tükenip bitmeden,
cennetini kaybetmeden,
yatar Bursa kalesinde."
****
Bedri Rahmi Eyüboğlu ve "Dünya Şairimiz" Nâzım Hikmet'in sıkı dostluğu vardır.
Ressam Şair "Bedros"
(Dostları öyle hitap ederdi)
"Zindanı Taştan Oyarlar" şiirini de 71 yıl önce Nâzım Hikmet hapisteyken yazmıştır;
"Bursa'nın ufak tefek yolları
Ağrıdan sızıdan tutmaz elleri
Tepeden tırnağa şiir gülleri
Yiğitim aslanım aman burda yatıyor.
Bugün efkârlıyım açmasın güller
Yiğidinden kötü haber verirler
Demirden döşeği taştan sedirler
Yatak diken diken yastık batıyor
Yiğitim aslanım aman burda yatıyor
Bir şubat gecesi tutuldu dilin
Silâha bıçağa varmadı elin
Ne ana, ne baba, ne kız, ne gelin
Yiğitim aslanım aman burda yatıyor.
Ne bir haram yedin, ne cana kıydın
Ekmek gibi temiz, su gibi aydın
Hiç kimse duymadan hükümler giydin
Yiğitim aslanım aman burda yatıyor
Döşek melil mahzun yastık batıyor
(...)
****
Bedri Rahmi’nin
‘’Reis’’ diye seslendiği Nâzım’ın Bursa Cezaevi'ndeki günlerinde
(Koğuş arkadaşı da Orhan Kemâl' ve Ressam Balaban'dır) aleyhindeki "kara propaganda" devam ediyordu.
O zamanlarda da olduğu gibi ‘’Yandaş Gazeteler ‘’ her gün başka bir iftirayla çıkıyordu.
Sağlığı da bozulmuş can dostuna yapılan bu haksızlık ve yaşadıkları çok dokunuyordu Bedri Rahmi'ye.
Bir gece yarısı oturur dizelere döker duygularını ve "Zindanı Taştan Oyarlar"ortaya çıkar...
1969'da yayınlanan "Karadut" kitabında da yer verir...
****
Şiiri çok beğenen Zülfü Livaneli (bazı bölümlerini) besteler:
Bestenin adı;
"Yiğidim Aslanım Burada Yatıyor"dur...
Livaneli, “Bursa’nın ufak tefek yolları” ile başlayan dizelerini;
“Şu sılanın ufak tefek yolları” diye değiştirip bestelemiştir.
Netice itibariyle;
dinlediğimizde gözyaşlarımızı akıttığımız ağıt şarkının öyküsü, Bursa’dan başlar...
****
Besteyi ilk olarak;
Uğur Mumcu'ya dinletir Livaneli.
Mumcu, besteyi dinleyince ağlamaya başlar.
Livaneli sebebini sorar.
"Besten bütün devrim şehitlerinin ağıtı olmuş’' yanıtını alır.
Maalesef Uğur Mumcu'nun cenazesi 10 yıl sonra Ankara’da 200 bin kişi ile ‘Yiğidim Aslanım Burda Yatıyor’ şarkı sözleriyle uğurlanır.
Onat Kutlar'ın...
Tarık Akan'ın gibi!
(Livaneli, bunu;
31 Mayıs 2015 günü "Şeffaf Oda" Programı'nda Güneri Cıvaoğlu'na açıklamıştır.)
***
Bir başka anekdot;
Bedri Rahmi ve Nâzım,
1961 yılında Paris'te bir araya gelir.
Bedri Rahmi'nın makaralı teybine 57 şiirini okur Nâzım Hikmet...
56.'sına geldiğinde kısa bir ara verir ve sonra "Bir Garip Yolculuk"la devam eder
(Bu şiir, "Saman Sarısı" olarak bilinir)
"Büyük İnsanlık''ta 57 şiiri vardır Nâzım'ın..
***
Bedri Rahmi, ülkeye dönerken "yasaklı şair" Nâzım Hikmet’in kayıtlarına el konulmaması için önlemler alır.
Kayıtları, oğlu Mehmet ve gelini Hughette Eyüboğlu’na bırakmıştır.
Hughette Eyüboğlu, Paris’teki kayıtların üzerinden elli yıl geçtikten sonra saklanan şiirleri “gün ışığına" çıkarır...
***
Öğretmeni İbrahim Çallı, onun için: "Bedri Rahmi resmi yabancı değil, yerli zevkin ürünüdür" derdi.
48 yıl önce
-tam da bugün- yitirdiğimiz Bedros Usta'yı çok popüler "Karadut"la da anmadan önce şiirin öyküsünden de söz edelim;
Bir toplantıda,
Bedri Rahmi’den şiiri okuması istenir.
O da ayağa kalkar "Karadut'’u okumaya başlar.
Okurken de gözyaşlarına boğulur.
"Bedros" şiiri eşi Eren Hanım'a değil üniversitede asistanken büyük aşk yaşadığı öğrencisi Mari Gerekmezyan için yazmıştır.
Dillere destan ilişki sırasında Mari, o günlerin "ince hastalık"ı verem'e yakalanır.
Savaş sonrası Türkiye büyük sıkıntı yaşamaktadır.
Tedavi çok pahalıdır.
Bedri Rahmi tablolarını,
Mari de heykellerini satar yokluktan.
Ve 1946'da Mari'yi kaybeder "Bedros".
Kahrolur, acısını dizelere döker;
"Karadutum,
çatal karam,
çingenem
Nar tanem,
nur tanem,
bir tanem
Ağaç isem dalımsın salkım saçak
Petek isem balımsın, ağulum
Günahımsın, vebalimsin.
Dili mercan, dizi mercan, dişi mercan
Yoluna bir can koyduğum,
Gökte ararken yerde bulduğum,
Karadutum, çatal karam, çingenem,
Daha nem olacaktın bir tanem?
Gülen ayvam, ağlayan narımsın
Kadınım, kısrağım, karımsın..
Sigara paketlerine resmini çizdiğim,
Körpe fidanlara adını yazdığım,
Karam, karam,
Kaşı karam, gözü karam, bahtı karam
Sıla kokar, arzu tüter
Ilgıt ılgıt, buram buram.
Ben beyzade, kişizade,
Her türlü dertten topyekun azade
Hani şu ekmeği elden suyu gölden.
Durup dururken yorulan,
Kibrit çöpü gibi kırılan,
Yalnız sanat çıkmazlarında başını kaşıyan,
Artık otlar, göstermelik atlar gibi bedava yaşayan,
Sen benim mihnet içinde yanmış kavrulmuşum.
Netmiş, neylemiş, nolmuşum,
Cömert ırmaklar gibi gürül gürül,
Bahtın karışmış bahtıma çok şükür.
Yunmuş, yıkanmış adam olmuşum.
Karam, karam
Kaşı karam, gözü karam, bahtı karam
Sensiz bana canım dünya haram olsun..."
|
||
| Etiketler: "YİĞİDİM, ASLANIM, , BURDA, YATIYOR", , ve, , "KARADUT"...., | ||
Yorumlar
|
Yazarın Diğer Yazıları
23 Kasım 2024
"ÇEK LOKOMOTİFİ" ZATOPEK
20 Kasım 2024
Bir Efsane Tiyatro Ustası; NEJAT UYGUR
09 Kasım 2024
İLELEBET ATATÜRK
28 Ekim 2024
NEDEN 30 DEĞİL DE 29 EKİM ?
14 Ekim 2024
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
02 Ekim 2024
"BAY SAMANYOLU"; B E R K A N T
20 Eylül 2024
TÜRKÜDÜR; TÜRKİYE'DİR O. RUHİ SU'LAR ÖLMEZ!..
11 Eylül 2024
10 EYLÜL 1922, "GAZİ BAŞKOMUTAN" MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR’DE...
30 Ağustos 2024
TARİHİMİZİN ONUR GÜNÜ; 30 AĞUSTOS
26 Ağustos 2024
Onun sesini hiç unutmadık; MESUT MERTCAN
19 Ağustos 2024
TEVFİK FİKRET...
15 Ağustos 2024
UNUTAMAM, UNUTAMAYIZ SENİ SANCAR BABA...
12 Ağustos 2024
HADİ KALK AYAĞA OKAN BABA...
05 Ağustos 2024
SUNAY AKIN
29 Temmuz 2024
İ L H A N İ R E M...
22 Temmuz 2024
Bir HARUN KOLÇAK vardı...
21 Haziran 2024
İYİ Kİ DOĞDUN COMMANDANTE...
08 Haziran 2024
BİR TİYATRO OYUNU “TARİH” YAZDI, BİZ DE “TANIK” OLDUK
30 Mayıs 2024
Ölümsüz Söz Büyücüsü Şair; EDİP CANSEVER
21 Mayıs 2024
MAHSA AMİNİ’NİN AHI...
19 Mayıs 2024
BİR GEMİ YANAŞTI SAMSUN'A...
11 Mayıs 2024
ALBERT EINSTEIN
25 Nisan 2024
EROL GÜNAYDIN 91 YAŞINDA...
20 Nisan 2024
NAM-I DİĞER "LAZ ERCAN"
16 Nisan 2024
"Adını Yazmışlar Gökyüzüne" K A Y A H AN
30 Mart 2024
YİRMİ BİRİNCİ YÜZYIL İÇİN TÜRKİYE'NİN FABRİKA AYARLARI
29 Mart 2024
TİYATRO DEVİ GENCO ERKAL 86 YAŞINDA...
25 Mart 2024
YANDIĞIN ATEŞ YOLUNA IŞIK OLUR
20 Mart 2024
ACILARIN KADINI; MUHTEREM NUR
20 Mart 2024
"KELEPÇELİ YAZILAR"IN "SAMİM LÜTFÜ"SÜ; ALİ SİRMEN...
17 Mart 2024
BU DÜNYADAN BİR "ÇİÇEK ARİF" GEÇTİ...
10 Mart 2024
NÂZIM'IN YOL ARKADAŞI VÂLÂ NÛREDDİN
02 Mart 2024
"MUSA'DAN BERİ"
28 Şubat 2024
HASAN ALİ YÜCEL
27 Şubat 2024
TÜRK ŞİİRİNİN KİLOMETRE TAŞI; HASAN HÜSEYİN KORKMAZGİL
25 Şubat 2024
SABAHATTİN ALİ 117 YAŞINDA
22 Şubat 2024
ÜLKÜ TAMER 87 YAŞINDA...
18 Şubat 2024
SADECE TİYATRODAN İBARETTİ GAZANFER ÖZCAN
15 Şubat 2024
İYİ Kİ YAŞADI İYİ Kİ YAZDI FÜRUZAN...
10 Şubat 2024
"BÜLENT ZEREN OLMAK"
06 Şubat 2024
6 ŞUBAT’TAN YADİGAR KALAN…
01 Şubat 2024
GÜLE GÜLE MARİO LEVİ
27 Ocak 2024
PTT KARGO DA MI KİTAP DÜŞMANI?
24 Ocak 2024
İyi ki Bu Dünya'dan Geçtin AYŞEN GRUDA
20 Ocak 2024
Cumhuriyet Kadınının Tiyatrodaki Yüzü; BEDİA MUVAHHİT
16 Ocak 2024
Atatürk'le görüşen hayattaki tek kişiydi HANRİ BENAZUS
15 Ocak 2024
FENERBAHÇE'NİN ŞİİRİ: ORDİNARYÜS LEFTER
10 Ocak 2024
ANIT OYUNCU AYLA ALGAN
02 Ocak 2024
İYİ Kİ DOĞDUN BARIŞ MANÇO
27 Aralık 2023
MİLLİ ŞAİRİMİZ: MEHMET AKİF ERSOY
19 Aralık 2023
PORTAKAL ÇİÇEĞİ KADINLAR
13 Aralık 2023
TARIK AKAN 74 YAŞINDA...
11 Aralık 2023
SURİYE’DE BİR TÜRK BASKETBOLCU
07 Aralık 2023
"SEN MUTLULUĞUN RESMİNİ YAPABİLİR MİSİN ABİDİN?"
30 Kasım 2023
"ADRESİ ŞİİR ŞAİR" REFİK DURBAŞ...
20 Kasım 2023
MERHABA ENVER GÖKÇE MERHABA...
14 Kasım 2023
ANDIKÇA ÖMÜR KAZANAN ŞAİR: ORHAN VELİ KANIK
10 Kasım 2023
EŞŞİZ DEVRİMCİ A T A T Ü R K! HATIRAN YETER...
06 Kasım 2023
''BİZDİ, BİZİMDİ, BİZDENDİ" TİMUR SELÇUK
29 Ekim 2023
YAŞASIN CUMHURİYET
25 Ekim 2023
KEMALİZME ADANMIŞ BİR ÖMÜR: AHMET TANER KIŞLALI
23 Ekim 2023
İŞTE ÇETİN ALTAN
18 Ekim 2023
"ONUNCU KÖY" ÜÇ YILDIR BEKİR COŞKUN'SUZ...
17 Ekim 2023
A R A G Ü L E R
16 Ekim 2023
"SANATIN BİR ERİ" EROL GÜNAYDIN
12 Ekim 2023
Onu çok özledik; LEVENT KIRCA
10 Ekim 2023
''ATTİLÂ İLHAN'IN ŞİFRELERİ''
02 Ekim 2023
OĞUZ ARDA; HEP 9 YAŞINDA...
28 Eylül 2023
TUNCEL KURTİZ
26 Eylül 2023
N E Ş E T E R T A Ş
25 Eylül 2023
ZEKİ MÜREN'İN SON VEDASI...
18 Eylül 2023
TARIK AKAN'SIZ 7 YIL...
15 Eylül 2023
ORHAN KEMAL 109 YAŞINDA...
13 Eylül 2023
Türk Futbolunun Efsanesi Galatasaray'in En İyisi; M E T İ N O K T A Y
11 Eylül 2023
10 Eylül 1922... GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR'DE...
08 Eylül 2023
DR.ONUR ŞENLİ 'NİN ARDINDAN HEP ÖKSÜZ "AGORA MEYHANESİ"
30 Ağustos 2023
MİLLİ DİRENİŞİN SİMGE TARİHİ; 30 AĞUSTOS
28 Ağustos 2023
"BÜYÜK ZAFER''E GİDEN YOLDA KESKİN VİRAJ; 26 AĞUSTOS
24 Ağustos 2023
Bizim futbolumuz Devrimcisi METİN KURT
22 Ağustos 2023
"ÖNCÜ ŞAİR" TURGUT UYAR
15 Ağustos 2023
Bugün Günlerden SANCAR BABA
14 Ağustos 2023
"ŞİİR İNSAN" CAN YÜCEL
03 Ağustos 2023
GUINNESS REKORLAR KİTABI’NDAKİ SENARİST: SAFA ÖNAL
26 Temmuz 2023
KARİKATÜRÜN HUYSUZ İHTİYARI, MİZAHIN ABİSİ; OĞUZ ARAL...
25 Temmuz 2023
"GAZETECİLİK, GAZETECİLERE BIRAKILMALI”
24 Temmuz 2023
Erken gittin BAHA BODUROĞLU erken...
18 Temmuz 2023
YENİFOÇA’DA “SUSUZ YAZ”
17 Temmuz 2023
Bilginin Dev Çınarı; BİLGE UMAR...
14 Temmuz 2023
Güle Güle KAPTAN,
12 Temmuz 2023
Güle Güle ÖZKAN UĞUR...
06 Temmuz 2023
“Çağımızın Nasrettin Hocası” AZİZ NESİN...
02 Temmuz 2023
Bugün 2 Temmuz... CAN EVİMİZ CAYIR CAYIR...
26 Haziran 2023
KAZIM KOYUNCU
22 Haziran 2023
Bir Tiyatro Devi; ENİS FOSFOROĞLU
19 Haziran 2023
ROSENBERGLER DAVASI VE "BİR ÇİFT GÜVERCİN HAVALANSA"
12 Haziran 2023
ÖZDEMİR ASAF... 100 YAŞINDA...
06 Haziran 2023
DÜN “DÜNYA ÇEVRE GÜNÜYDÜ”
21 Mayıs 2023
DOKTOR CEYHUN…
19 Mayıs 2023
DOĞUM GÜNÜMÜZ 19 MAYIS
12 Mayıs 2023
Bir Çağdaş Öykücülük Ustası; SAİT FAİK
06 Mayıs 2023
EY DENİZ !..
13 Nisan 2023
BARIŞLAR'IN OLAY KİTABI; "SS"
03 Nisan 2023
GÜNEŞ TOPLA BENİM İÇİN…
29 Mart 2023
KOMÜNİST OSMAN
21 Mart 2023
SADIK OLAN DOSTUN YÜZÜYLE: AŞIK VEYSEL..
16 Mart 2023
ERHAN ÖNAL...
14 Mart 2023
14 MART VE TIBBİYELİ HİKMET
13 Mart 2023
BİR ÖMÜR TEK BAŞINA
07 Mart 2023
ÜNİFORMALI UTANMAZLIK VE ERDEM!..
21 Şubat 2023
HATAYSPOR'UN GANALI FUTBOLCUSU ATSU'NUN TRAJİK VEDASI
20 Şubat 2023
NEREDESİN SEN?
17 Şubat 2023
AYFER KAPTAN 79 YAŞINDA...
24 Kasım 2022
İMZASIZ SANATKAR; ÖĞRETMENLER…
17 Kasım 2022
TİYATRONUN ŞAHANE KADINI; YILDIZ KENTER
28 Ekim 2022
BÖYLE BİR MÜJDE GÖRÜLMEMİŞTİR; “EFENDİLER! YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ.”
26 Ekim 2022
RADYO , TV VE GÜZEL TÜRKÇE EFSANESİ: H A L İ T K I V A N Ç
21 Ekim 2022
“ATATÜRKÇÜLER TÜKENMEZ!”
19 Ekim 2022
VİCDANIN SESİ ONURLU KALEM: BEKİR COŞKUN...
13 Ekim 2022
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
04 Ekim 2022
"Sessizlerin Sesi Sosyalist Solist"; MERCEDES SOSA
27 Eylül 2022
İYİ Kİ BU DÜNYADAN GEÇTİ TUNCEL KURTİZ
19 Eylül 2022
Bir 68'li Portresi; OKAN YÜKSEL
18 Eylül 2022
"İZMİR İÇİN NE YAZARSAM, SANA ADIYORUM"
30 Ağustos 2022
30 AĞUSTOS 1922
22 Ağustos 2022
HER KALP KENDİ MUCİZESİNİ BEKLER
11 Ağustos 2022
İmbatla Yüreğimize Dolan Nefes; TARIK DURSUN K.
10 Ağustos 2022
DOSTTAN GELEN SELÂM; FİKRET OTYAM
03 Ağustos 2022
NİCE 76 YAŞLARA CAHİT BABA...
01 Ağustos 2022
“IŞIK VE SEVGİYLE” İLHAN İREM...
06 Temmuz 2022
MİZAHIN "KÜÇÜK DEV ADAMI": AZİZ NESİN
26 Haziran 2022
E R K İ N K O R A Y 81 YAŞINDA...
22 Haziran 2022
YAŞAR NURİ HOCA...
21 Haziran 2022
GAZETECİ
16 Haziran 2022
Edebiyatın Kaptanı ATTİLÂ İLHAN'ın Doğum Günü...
12 Haziran 2022
BATSIN ALEVİ DÜŞMANLIĞINIZ!
03 Haziran 2022
“NİÇİN ÖLDÜN NÂZIM?”
30 Mayıs 2022
KARİKATÜRÜN DAHİSİ BEDRİ KORAMAN...
29 Mayıs 2022
KAİNAT IŞIĞI KARANLIĞI YENECEK...
19 Mayıs 2022
19 MAYIS, DOĞUM GÜNÜMÜZ..
16 Mayıs 2022
"BANDIRMA"YLA KURTULUŞA DOĞRU...
15 Mayıs 2022
"BEN HASAN TAHSİN !"
07 Mayıs 2022
AMA KİTAP KIRMIZIYDI, ÜSTELİK ADI DA "SINIF"TI...