GAZİEMİR'DE FIRINLARA SIKI DENETİM
KARŞIYAKALI ANNELERE DESTEK PROGRAMI
İZMİR TİYATROLARI BULUŞMASI BAŞLIYOR
TİRE TREN GARI SİL BAŞTAN
KPSS SONUÇLARI AÇIKLANDI
Yazı Detayı
|
||
 |
ROSENBERGLER DAVASI VE "BİR ÇİFT GÜVERCİN HAVALANSA" | |
| Atilla KÖPRÜLÜOĞLU | ||
| atkoprulu@gmail.com | ||
ROSENBERGLER DAVASI
VE "BİR ÇİFT GÜVERCİN HAVALANSA"
ABD’de Komünist Partisi üyesi olan, "Sovyetler Birliği adına casusluk yapmak ve atom bombasıyla ilgili bilgileri Ruslara vermekle" suçlandı, 1953’te de New York'ta idama mahkum edildi Elektrik Mühendisi Juluis Rosenberg ile Ethel Rosenberg...
McCarhty döneminin baskıcı iklimi hakimdir ABD'de...
****
İdam kararına bütün dünya tepki gösterdi.
Gösteriler yapıldı...
Kampanyalar düzenlendi.
Pablo Picasso, "L’Humanité" dergisinde; “Saatler önemli.
Dakikalar önemli. İnsanlığa karşı bu suçun işlenmesine izin vermeyin!” çağrısında bulunurken, Jean Paul Sartre, Albert Einstein, Bertold Brecht, Jean Cocteau, Frida Kahlo gibi pek çok aydın tepkilerini ortaya koydu.
Papa XII. Pius, ABD Başkanı Eisenhower’dan infazın durdurulmasını talep etti.
Amerikan yetkilileri "yalan söyledik diye ifade verin idamınızı 30 yıla hapis cezasına indirelim" diye teklif götürdüler fakat kabul görmediler.
Daha sonra yapılan 20 yıl teklifi de kabul edilmedi.
Tekliflere Ethel Rosenberg şöyle karşılık verdi;
"Ey yollarını şaşırmış yiyiciler,
Ey satılmış insanlar,
Ey bu güzel dünyamızı kirleten iğrenç mahlukatlar!
Yanıt mı istiyorsunuz?
İşte size yanıtım:
Sizin lanetlenmiş bağışlamanıza boyun eğip yaşamaktansa, suçlu bulduğunuz kocamla birlikte ölmeyi tercih ederim.”
(İdamdan sonra Sartre, Liberation gazetesindeki yazısında, 'Kudurmuş Hayvanlar. Dikkat, Amerika kudurmuş!
Bizi onunla ilişkilendiren tüm bağları koparalım, yoksa biz de ısırılıp kuduz olacağız.” ifadelerini kullanır.)
****
Rosenbergler her defasında iddiaları reddettiler.
Son yapılan teklif ise, Bayan Rosenberg’in bütün suçu eşine yüklemesi karşılığında serbest bırakılması şeklindeydi.
Ethel bunu da reddetti. İnfazın tarihi "18 Haziran" olarak belirlendi.
Bunu öğrenen çift,
18 Haziran’ın evlilik yıl dönümleri olmasını gerekçe göstererek idamı, 19 Haziran tarihine aldırdı.
****
19 Haziran 1953...
İdam saatlerini beklemektedir bir odada Julius ve Ethel.
Savcı, çocuklarının fotoğrafını verir ve telefonu gösterir.
Ve der ki ‘’telefonun diğer ucunda Başkan Ike var. Açın ve 'biz suçluyuz' deyin. Başkan da sizi serbest bıraksın.’’
Ethel, Juluis'a bakar ve “Peki ya dışarıdakiler? Suçsuzluğumuza inanan onca insan…
Onlar bizim çocuklarımız değil mi?
Nasıl bakarız onların yüzlerine?” diyerek dışarıdaki yüz binlerce kişinin kulaklarında yankılanan 'Julius ve Ethel’e özgürlük!' sesleriyle yürürler ölümün üzerine...
****
Bu şiir idamdan önce Ethel'in çocukları Robert ve Michael'e mektubudur im aslında;
“Eğer Ölürsek
Bir gün öğreneceksiniz, evlatlarım, öğreneceksiniz,
Neden kestik türkümüzü yarıda,
Neden kitabımızı açık bıraktık, işimizi tamamlamadan,
Neden gittik toprak altında uyumaya.
Ağlamayın artık, evlâtlarım, ağlamayın.
Yalanlar ve pislikler neden sarmış dört bir yanı?
Neden bu göz yaşları, bu zulüm neden?
Öğrenecek bir gün bunu bütün dünya.
Yeryüzü gülümseyecek, evlatlarım, gülümseyecek
Ve sevinçler yeşerecek mezarımızın üstünde
Kıyımlar sona erecek, dünya mutlu olacak
Kardeşliğin ve barışın koynunda.
Çalışın, evlâtlarım, çalışın ve bir anıt dikin.
Sevgiye ve sevince bir anıt,
İnsanlık onuruna ve de insanca,
Sizin adınıza koruduğumuz, sizin adınıza.”
(A. Kadir Meriçboyu’nun çevirisiyle)
****
Tarihe "Rosenbergler Davası" olarak geçen bu olay, sözde “özgürlükler ülkesi” ABD’de egemenlerinin kitleleri baskı altına almak ve korkutarak sindirmek için idama mahkûm ettikleri bir komünist çiftin romanlara, tiyatro oyunlarına ve sinemaya konu olan öyküsüdür.
Garip akımının şairlerinden
Melih Cevdet Anday da
çiftin dik duruşlarından etkilenerek, "ANI"şiirini yazmıştır;
"Bir çift güvercin havalansa
Yanık yanık koksa karanfil
Değil bu anılacak şey değil
Apansız geliyor aklıma
Neredeyse gün doğacaktı
Herkes gibi kalkacaktınız
Belki daha uykunuz da vardı
Geceniz geliyor aklıma
Sevdiğim çiçek adları gibi
Sevdiğim sokak adları gibi
Bütün sevdiklerimin adları gibi
Adınız geliyor aklıma
Rahat döşeklerin utanması bundan
Öpüşürken o dalgınlık bundan
Tel örgünün deliğinde buluşan
Parmaklarınız geliyor aklıma
Nice aşklar arkadaşlıklar gördüm
Kahramanlıklar okudum tarihte
Çağımıza yakışan vakur, sade
Davranışınız geliyor aklıma
Bir çift güvercin havalansa
Yanık yanık koksa karanfil
Değil, unutulur şey değil
Çaresiz geliyor aklıma."
Şiirin Talat Sait Halman tarafından yapılan İngilizce çevirisi, Rosenberg’lerin her ölüm yıldönümünde düzenlenen törenlerde okundu.
Şiiri de Zülfü Livaneli besteledi.
Rosenbergler onur mücadelesinin bir anıtıdır bugün...
|
||
| Etiketler: ROSENBERGLER, DAVASI, , VE, "BİR, ÇİFT, GÜVERCİN, HAVALANSA" , | ||
Yorumlar
|
Yazarın Diğer Yazıları
23 Kasım 2024
"ÇEK LOKOMOTİFİ" ZATOPEK
20 Kasım 2024
Bir Efsane Tiyatro Ustası; NEJAT UYGUR
09 Kasım 2024
İLELEBET ATATÜRK
28 Ekim 2024
NEDEN 30 DEĞİL DE 29 EKİM ?
14 Ekim 2024
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
02 Ekim 2024
"BAY SAMANYOLU"; B E R K A N T
20 Eylül 2024
TÜRKÜDÜR; TÜRKİYE'DİR O. RUHİ SU'LAR ÖLMEZ!..
11 Eylül 2024
10 EYLÜL 1922, "GAZİ BAŞKOMUTAN" MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR’DE...
30 Ağustos 2024
TARİHİMİZİN ONUR GÜNÜ; 30 AĞUSTOS
26 Ağustos 2024
Onun sesini hiç unutmadık; MESUT MERTCAN
19 Ağustos 2024
TEVFİK FİKRET...
15 Ağustos 2024
UNUTAMAM, UNUTAMAYIZ SENİ SANCAR BABA...
12 Ağustos 2024
HADİ KALK AYAĞA OKAN BABA...
05 Ağustos 2024
SUNAY AKIN
29 Temmuz 2024
İ L H A N İ R E M...
22 Temmuz 2024
Bir HARUN KOLÇAK vardı...
21 Haziran 2024
İYİ Kİ DOĞDUN COMMANDANTE...
08 Haziran 2024
BİR TİYATRO OYUNU “TARİH” YAZDI, BİZ DE “TANIK” OLDUK
30 Mayıs 2024
Ölümsüz Söz Büyücüsü Şair; EDİP CANSEVER
21 Mayıs 2024
MAHSA AMİNİ’NİN AHI...
19 Mayıs 2024
BİR GEMİ YANAŞTI SAMSUN'A...
11 Mayıs 2024
ALBERT EINSTEIN
25 Nisan 2024
EROL GÜNAYDIN 91 YAŞINDA...
20 Nisan 2024
NAM-I DİĞER "LAZ ERCAN"
16 Nisan 2024
"Adını Yazmışlar Gökyüzüne" K A Y A H AN
30 Mart 2024
YİRMİ BİRİNCİ YÜZYIL İÇİN TÜRKİYE'NİN FABRİKA AYARLARI
29 Mart 2024
TİYATRO DEVİ GENCO ERKAL 86 YAŞINDA...
25 Mart 2024
YANDIĞIN ATEŞ YOLUNA IŞIK OLUR
20 Mart 2024
ACILARIN KADINI; MUHTEREM NUR
20 Mart 2024
"KELEPÇELİ YAZILAR"IN "SAMİM LÜTFÜ"SÜ; ALİ SİRMEN...
17 Mart 2024
BU DÜNYADAN BİR "ÇİÇEK ARİF" GEÇTİ...
10 Mart 2024
NÂZIM'IN YOL ARKADAŞI VÂLÂ NÛREDDİN
02 Mart 2024
"MUSA'DAN BERİ"
28 Şubat 2024
HASAN ALİ YÜCEL
27 Şubat 2024
TÜRK ŞİİRİNİN KİLOMETRE TAŞI; HASAN HÜSEYİN KORKMAZGİL
25 Şubat 2024
SABAHATTİN ALİ 117 YAŞINDA
22 Şubat 2024
ÜLKÜ TAMER 87 YAŞINDA...
18 Şubat 2024
SADECE TİYATRODAN İBARETTİ GAZANFER ÖZCAN
15 Şubat 2024
İYİ Kİ YAŞADI İYİ Kİ YAZDI FÜRUZAN...
10 Şubat 2024
"BÜLENT ZEREN OLMAK"
06 Şubat 2024
6 ŞUBAT’TAN YADİGAR KALAN…
01 Şubat 2024
GÜLE GÜLE MARİO LEVİ
27 Ocak 2024
PTT KARGO DA MI KİTAP DÜŞMANI?
24 Ocak 2024
İyi ki Bu Dünya'dan Geçtin AYŞEN GRUDA
20 Ocak 2024
Cumhuriyet Kadınının Tiyatrodaki Yüzü; BEDİA MUVAHHİT
16 Ocak 2024
Atatürk'le görüşen hayattaki tek kişiydi HANRİ BENAZUS
15 Ocak 2024
FENERBAHÇE'NİN ŞİİRİ: ORDİNARYÜS LEFTER
10 Ocak 2024
ANIT OYUNCU AYLA ALGAN
02 Ocak 2024
İYİ Kİ DOĞDUN BARIŞ MANÇO
27 Aralık 2023
MİLLİ ŞAİRİMİZ: MEHMET AKİF ERSOY
19 Aralık 2023
PORTAKAL ÇİÇEĞİ KADINLAR
13 Aralık 2023
TARIK AKAN 74 YAŞINDA...
11 Aralık 2023
SURİYE’DE BİR TÜRK BASKETBOLCU
07 Aralık 2023
"SEN MUTLULUĞUN RESMİNİ YAPABİLİR MİSİN ABİDİN?"
30 Kasım 2023
"ADRESİ ŞİİR ŞAİR" REFİK DURBAŞ...
20 Kasım 2023
MERHABA ENVER GÖKÇE MERHABA...
14 Kasım 2023
ANDIKÇA ÖMÜR KAZANAN ŞAİR: ORHAN VELİ KANIK
10 Kasım 2023
EŞŞİZ DEVRİMCİ A T A T Ü R K! HATIRAN YETER...
06 Kasım 2023
''BİZDİ, BİZİMDİ, BİZDENDİ" TİMUR SELÇUK
29 Ekim 2023
YAŞASIN CUMHURİYET
25 Ekim 2023
KEMALİZME ADANMIŞ BİR ÖMÜR: AHMET TANER KIŞLALI
23 Ekim 2023
İŞTE ÇETİN ALTAN
18 Ekim 2023
"ONUNCU KÖY" ÜÇ YILDIR BEKİR COŞKUN'SUZ...
17 Ekim 2023
A R A G Ü L E R
16 Ekim 2023
"SANATIN BİR ERİ" EROL GÜNAYDIN
12 Ekim 2023
Onu çok özledik; LEVENT KIRCA
10 Ekim 2023
''ATTİLÂ İLHAN'IN ŞİFRELERİ''
02 Ekim 2023
OĞUZ ARDA; HEP 9 YAŞINDA...
28 Eylül 2023
TUNCEL KURTİZ
26 Eylül 2023
N E Ş E T E R T A Ş
25 Eylül 2023
ZEKİ MÜREN'İN SON VEDASI...
21 Eylül 2023
"YİĞİDİM ASLANIM BURDA YATIYOR" ve "KARADUT"....
18 Eylül 2023
TARIK AKAN'SIZ 7 YIL...
15 Eylül 2023
ORHAN KEMAL 109 YAŞINDA...
13 Eylül 2023
Türk Futbolunun Efsanesi Galatasaray'in En İyisi; M E T İ N O K T A Y
11 Eylül 2023
10 Eylül 1922... GAZİ MUSTAFA KEMAL PAŞA İZMİR'DE...
08 Eylül 2023
DR.ONUR ŞENLİ 'NİN ARDINDAN HEP ÖKSÜZ "AGORA MEYHANESİ"
30 Ağustos 2023
MİLLİ DİRENİŞİN SİMGE TARİHİ; 30 AĞUSTOS
28 Ağustos 2023
"BÜYÜK ZAFER''E GİDEN YOLDA KESKİN VİRAJ; 26 AĞUSTOS
24 Ağustos 2023
Bizim futbolumuz Devrimcisi METİN KURT
22 Ağustos 2023
"ÖNCÜ ŞAİR" TURGUT UYAR
15 Ağustos 2023
Bugün Günlerden SANCAR BABA
14 Ağustos 2023
"ŞİİR İNSAN" CAN YÜCEL
03 Ağustos 2023
GUINNESS REKORLAR KİTABI’NDAKİ SENARİST: SAFA ÖNAL
26 Temmuz 2023
KARİKATÜRÜN HUYSUZ İHTİYARI, MİZAHIN ABİSİ; OĞUZ ARAL...
25 Temmuz 2023
"GAZETECİLİK, GAZETECİLERE BIRAKILMALI”
24 Temmuz 2023
Erken gittin BAHA BODUROĞLU erken...
18 Temmuz 2023
YENİFOÇA’DA “SUSUZ YAZ”
17 Temmuz 2023
Bilginin Dev Çınarı; BİLGE UMAR...
14 Temmuz 2023
Güle Güle KAPTAN,
12 Temmuz 2023
Güle Güle ÖZKAN UĞUR...
06 Temmuz 2023
“Çağımızın Nasrettin Hocası” AZİZ NESİN...
02 Temmuz 2023
Bugün 2 Temmuz... CAN EVİMİZ CAYIR CAYIR...
26 Haziran 2023
KAZIM KOYUNCU
22 Haziran 2023
Bir Tiyatro Devi; ENİS FOSFOROĞLU
12 Haziran 2023
ÖZDEMİR ASAF... 100 YAŞINDA...
06 Haziran 2023
DÜN “DÜNYA ÇEVRE GÜNÜYDÜ”
21 Mayıs 2023
DOKTOR CEYHUN…
19 Mayıs 2023
DOĞUM GÜNÜMÜZ 19 MAYIS
12 Mayıs 2023
Bir Çağdaş Öykücülük Ustası; SAİT FAİK
06 Mayıs 2023
EY DENİZ !..
13 Nisan 2023
BARIŞLAR'IN OLAY KİTABI; "SS"
03 Nisan 2023
GÜNEŞ TOPLA BENİM İÇİN…
29 Mart 2023
KOMÜNİST OSMAN
21 Mart 2023
SADIK OLAN DOSTUN YÜZÜYLE: AŞIK VEYSEL..
16 Mart 2023
ERHAN ÖNAL...
14 Mart 2023
14 MART VE TIBBİYELİ HİKMET
13 Mart 2023
BİR ÖMÜR TEK BAŞINA
07 Mart 2023
ÜNİFORMALI UTANMAZLIK VE ERDEM!..
21 Şubat 2023
HATAYSPOR'UN GANALI FUTBOLCUSU ATSU'NUN TRAJİK VEDASI
20 Şubat 2023
NEREDESİN SEN?
17 Şubat 2023
AYFER KAPTAN 79 YAŞINDA...
24 Kasım 2022
İMZASIZ SANATKAR; ÖĞRETMENLER…
17 Kasım 2022
TİYATRONUN ŞAHANE KADINI; YILDIZ KENTER
28 Ekim 2022
BÖYLE BİR MÜJDE GÖRÜLMEMİŞTİR; “EFENDİLER! YARIN CUMHURİYETİ İLAN EDECEĞİZ.”
26 Ekim 2022
RADYO , TV VE GÜZEL TÜRKÇE EFSANESİ: H A L İ T K I V A N Ç
21 Ekim 2022
“ATATÜRKÇÜLER TÜKENMEZ!”
19 Ekim 2022
VİCDANIN SESİ ONURLU KALEM: BEKİR COŞKUN...
13 Ekim 2022
MERHABA "BALIKÇI" MERHABA
04 Ekim 2022
"Sessizlerin Sesi Sosyalist Solist"; MERCEDES SOSA
27 Eylül 2022
İYİ Kİ BU DÜNYADAN GEÇTİ TUNCEL KURTİZ
19 Eylül 2022
Bir 68'li Portresi; OKAN YÜKSEL
18 Eylül 2022
"İZMİR İÇİN NE YAZARSAM, SANA ADIYORUM"
30 Ağustos 2022
30 AĞUSTOS 1922
22 Ağustos 2022
HER KALP KENDİ MUCİZESİNİ BEKLER
11 Ağustos 2022
İmbatla Yüreğimize Dolan Nefes; TARIK DURSUN K.
10 Ağustos 2022
DOSTTAN GELEN SELÂM; FİKRET OTYAM
03 Ağustos 2022
NİCE 76 YAŞLARA CAHİT BABA...
01 Ağustos 2022
“IŞIK VE SEVGİYLE” İLHAN İREM...
06 Temmuz 2022
MİZAHIN "KÜÇÜK DEV ADAMI": AZİZ NESİN
26 Haziran 2022
E R K İ N K O R A Y 81 YAŞINDA...
22 Haziran 2022
YAŞAR NURİ HOCA...
21 Haziran 2022
GAZETECİ
16 Haziran 2022
Edebiyatın Kaptanı ATTİLÂ İLHAN'ın Doğum Günü...
12 Haziran 2022
BATSIN ALEVİ DÜŞMANLIĞINIZ!
03 Haziran 2022
“NİÇİN ÖLDÜN NÂZIM?”
30 Mayıs 2022
KARİKATÜRÜN DAHİSİ BEDRİ KORAMAN...
29 Mayıs 2022
KAİNAT IŞIĞI KARANLIĞI YENECEK...
19 Mayıs 2022
19 MAYIS, DOĞUM GÜNÜMÜZ..
16 Mayıs 2022
"BANDIRMA"YLA KURTULUŞA DOĞRU...
15 Mayıs 2022
"BEN HASAN TAHSİN !"
07 Mayıs 2022
AMA KİTAP KIRMIZIYDI, ÜSTELİK ADI DA "SINIF"TI...